เมื่อพูดถึงโสมหลายคนไม่เคยรู้มาก่อนว่า “โสมไทย” มีประโยชน์ไม่ได้ด้อยกว่าโสมจากเกาหลีเลย ซึ่งจริง ๆ แล้วสามารถพบได้ทั่วไปในประเทศไทย แต่จะชอบอาศัยในบริเวณที่มีความชุ่มชื้นเป็นพิเศษ สมัยก่อนนิยมปลูกไว้ในบ้าน เพื่อนำมาใช้ประโยชน์มากมาย เนื่องจากมีคุณสมบัติน่าสนใจคือต้นเดียวสามารถใช้ประโยชน์ได้ครบองค์ประชุมกันเลยทีเดียว และวันนี้จะพาไปทำความรู้จักกับต้นไม้ชนิดนี้มากขึ้น
โสมไทย คืออะไร พร้อมข้อมูลต่าง ๆ ที่ต้องรู้
สำหรับโสมไทยมีหลายชื่อด้วยกันซึ่งบางคนจะเรียกขานกันในชื่อว่า “โสมคน” เป็นไม้ล้มลุกอายุสั้น เพราะมีอายุไขเพียงแค่ 1 ปี เท่านั้น ขยายพันธุ์ด้วยเหง้าหรือรากแก้วขนาดใหญ่ พื้นฐานแล้วหากไม่ใช้คนที่คลุกคลีกับวงการต้นไม้และสมุนไพรมาก่อน ต้นโสมดูเหมือนไม้ดอกไม้ประดับทั่วไป เพราะมีดอกสีสันสวยงามสีสด แต่หากได้ลองศึกษาจริง ๆ จะพบว่าเป็นต้นไม้ที่วิเศษมากอีกต้นหนึ่งจริง ๆ เนื่องจากว่ามีสรรพคุณรอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นส่วนของใบ ดอก ลำต้นหรือแม้แต่รากก็ใช้ประโยชน์ได้จริง ๆ ซึ่งตอนนี้อย่าปล่อยให้เสียเวลามาเช็กกันว่าต้นไม้ชนิดนี้จะมีอะไรน่าสนใจกันบ้าง
ลักษณะโดยทั่วไป
ลักษณะของต้นโสมไทยจะเป็นไม้อายุสั้น เจริญเติบโตได้ดีทุกภูมิอากาศ แต่จะชอบพื้นดินทรายหรือดินร่วนซุยเป็นพิเศษ โดยมีถิ่นอาศัยที่พบได้ง่ายคือตามป่าโปร่ง ป่าเต็งรัง ท้องไร่ท้องนาหรือบางครั้งอาจจะขึ้นเองตามธรรมชาติในบ้านเรือน โดยมีลำต้นตั้งตรงเป็นเหลี่ยมและฉ่ำน้ำ มีกิ่งก้านตามโคนต้น เมื่อเป็นต้นอ่อนจะมีสีเขียวแต่เมื่อแก่เต็มที่จะมีสีน้ำตาล ส่วนใบจะเป็นใบเลี้ยงเดี่ยวออกเรียงสลับกันรูปมนรีหรือไข่กลับ ดอกจะออกเป็นช่อบริเวณยอดหรือปลายกิ่ง ก้านช่อตั้งขึ้น ดอกจะมีสีม่วงแดงอ่อนมีทั้งหมด 5 กลีบ มีลักษณะคล้ายกับรูปไข่ปลายกลีบแหลม ไม่มีกลิ่นหอมและจะบานในที่มีแสงแดด เมื่อไม่มีแดดจะหุบ ส่วนผลจะกลมรีและมีเมล็ดจำนวนมาก
การขยายพันธุ์และการดูแล
สำหรับใครที่กำลังสนใจและต้องการปลูกหรือเพาะต้นโสมไทยเพื่อปลูก หรือส่งต่อคนรอบข้างไม่ยากเลยเพราะต้นไม้ชนิดนี้สามารถเพาะได้ง่าย ๆ ด้วยการเพาะเมล็ด ซึ่งวิธีการคือจะต้องนำเมล็ดที่แก่จัด โดยสังเกตจากสีของเมล็ด ซึ่งจะมีสีดำชัด จากนั้นนำไปแช่น้ำ 1 คืน แล้วหว่านในกระบะเพาะ รดน้ำให้ชุ่มวางในที่ร่ม จากนั้นรอให้ต้นอ่อนมีอายุ 20-30 วัน มีความสมบูรณ์จึงค่อยนำไปปลูกในที่เตรียมเอาไว้
ประโยชน์ที่นิยมใช้กันในวงการสมุนไพรไทย
ส่วนประโยชน์ของดอกโสมไทยและทุกส่วนของต้นโสมไทยที่ต้องรู้ และเป็นอีกหนึ่งเหตุผลว่าทำไมต้องมีต้นไม้ชนิดนี้ในบ้านมากที่สุด นั่นก็เป็นเพราะว่าประโยชน์ของต้นไม้ต้นนี้มีมากกว่าคำว่าสมุนไพรเท่านั้น ดังนั้นเพื่อความมั่นใจของทุกคนมาว่าตัดสินใจปลูกต้นไม้ไม่ผิดแน่ ๆ วันนี้จะชี้กันว่าทำไมต้องปลูกต้นโสมไทยไว้ในบ้านกันด้วยดังนี้
- ราก: ช่วยบำรุงร่างกาย แก้อาการวิงเวียนศีรษะ ลดไข้ บำรุงปอด แก้ปัสสาวะขัด บำรุงเลือดลม แก้ไอ และบรรเทาอาการอ่อนเพลีย ฯลฯ
- เหง้า: ลดอาการอักเสบ แก้อาการอ่อนเพลีย และนิยมนำมาใช้ดองเหล้า
- ใบ: แก้บวมอักเสบและมีหนอง ช่วยขับน้ำนม นอกจากนั้นใบอ่อนยังนำมาประกอบอาหารได้
ข้อควรระวังในการใช้
ทั้งนี้ถึงแม้ว่าจะเป็นไม้ที่มีประโยชน์สูงแต่ใช่ว่าจะใช้ได้กับทุกคน เพราะยังมีข้อควรระวังด้วยเช่นกัน ดังนั้นหากต้องการใช้จริง ๆ จะต้องมั่นใจว่าไม่ได้มีปัญหาสุขภาพรุนแรง และเป็นอริกับโสม โดยเฉพาะคนที่อยู่ในกลุ่มของโรคไตและไขข้ออักเสบ โดย 2 กลุ่มนี้แนะนำว่าควรใช้ในปริมาณน้อย ๆ เพื่อป้องกันปัญหาจากกรดออกซาลิกตามมา
สรุป ต้นไม้สมุนไพรไทยที่ควรมีในบ้านมากที่สุด
ทั้งนี้โสมไทยเป็นพืชที่มีคุณประโยชน์สูง นอกจากนั้นประกอบไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุมากมาย โดยเฉพาะในรากและเหง้า ที่สำคัญยังเป็นต้นไม้ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้รอบด้าน จึงเป็นต้นไม้ที่แนะนำว่าควรมีติดบ้านไว้จริง ๆ เพราะประโยชน์และสรรพคุณของต้นไม้ชนิดนี้รับรองว่ามีครบรอบด้านของจริง wildmushrooms.ws
อ่านบทความเพิ่มเติม
